loading...
هدایت
محمد بازدید : 10 دوشنبه 19 اسفند 1392 نظرات (0)

فلسفه و نظریه ی اجتماعی

برخی از اصحاب علوم اجتماعی، بنا به برداشت پوزیتیویستی از دورکهیم، قائل به تقسیم کار مکانیکی میان علوم انسانی با یکدیگر از یک سو و  با فلسفه از سوی دیگرند. بنا به این برداشت هرکدام از علوم در موضوع از یک دیگر متفاوتند و  این مرز روشنی میان علوم انسانی گوناگون می کشد: روانشناسی به امر روانی و جامعه شناسی به امر اجتماعی می پردازد. چنین تقسیم کار مکانیکی، جامعه شناسی را از نظر علمی بدل به مجموعه ای از جداول و اعداد و به لحاظ سیاسی و اجتماعی بدل به دانشی خنثی و محافظه کار و بی ارتباط با نقد- که جز لاینفک جامعه شناسی است- کرده است. این وضعیت عمدتا حاصل فاصله گرفتن جامعه شناسی از مجموعه دانش های دیگری همچون فلسفه، تاریخ، الهیات،ادبیات، هنر و زبانشناسی است. بنابر جامعه شناسی انتقادی، علوم اجتماعی بدون فلسفه،الهیات،تاریخ،ادبیات، هنرو زبانشناسی  دانشی نازا، عقیم و ناتوان است. بر همین اساس، موسسه مطالعاتی رخداد تازه در پی نشر نوعی از جامعه شناسی است که پایگاه و جایگاه خود را در مرز دیالکتیکی این معارف بشری می داند.

خوانش انتقادی کتاب و پایان نامه

در میدان علوم اجتماعی ایران کتا ب ها و پایان نامه های زیادی نوشته و چاپ می شود. عمده ی این آثار بدون هیچ گونه خوانش انتقادی رها می شوند. در حالی که تنها با خوانش انتقادی آثار تولید شده می توان امید به انباشتی معقول از دانش داشت که لازمه ی شکل گیری یک میدان پویا و مولد دانش است. در ایران، عموما، نقد پدیده ای دردناک برای صاحب اثر و منتقدان است، چرا که نقد ،غالبا، از  متن فراتر رفته و شخصیت افراد را در می نوردد. موسسه مطالعاتی رخداد تازه تلاش خواهد کرد کتا ب ها و پایان نامه های برتر را با حضور نویسندگان و منتقدان مورد بررسی قرار دهد. بی شک، این عمل از آسیب های خاص خود در امان نخواهد بود، بااینحال ما آن را تلاشی در جهت مشروعیت بخشی به خوانش انتقادی می دانیم.

روش تحقیق

انجام پژوهش های اجتماعی جهت شناخت وضعیت جوامع انسانی و تحولات اجتماعی آن ها همواره در علوم اجتماعی مورد توجه بوده است. انجام این پژوهش ها نیازمند فراگیری روش تحقیق است. در ایران، تا همین اواخر، پژوهش های اجتماعی عمدتا مبتنی بر روش های کمی که از منطق ریاضیات پیروی می کنند، صورتبندی و تدوین می گردیدند. به عبارت دیگر، در میدان علوم اجتماعی ایران توجه چندانی به روش های کیفی تحقیق که مبتنی بر منطق زبان، تاریخ و روایت می باشند، نشده است. در صورتی که به لحاظ نظری علوم اجتماعی را مرتبط با الهیات،تاریخ، فلسفه، هنر، زبانشناسی و ادبیات بدانیم، دیگر نمی توان به آموزش و فراگیری معرفت شناسی نوین و روش های تحقیق کیفی برآمده از آن بی اعتنا بود. موسسه مطالعاتی رخداد تازه، با تاکید بر پیوند نظری میان علوم اجتماعی با علوم دیگر، سعی در بسط دانش روش شناختی دارد که در پیوند دیالکتیکی با این ادعای نظری باشد.

ترجمه ی متون علوم انسانی

کنش جدی و کارساز در علوم اجتماعی و فلسفه نیازمند خوانش و باز خوانش آثار کلاسیک و متاخر نظری و پژوهشی است که به زبان های خارجی نوشته شده است. در این میان علاوه بر اهمیت اساسی یادگیری زبان، ترجمه ی درست متون اصلی کمک شایان توجهی به شکل گیری بنیاد های تئوریک فهم جامعه شناختی از جامعه خواهد کرد. عمده ی مواجهه ی اصحاب علوم اجتماعی در ایران با متون آموزشی خارجی است که درباره متون اصلی نوشته شده اند و نه با خود متون اصلی. این موضوع به نوبه خود باعث شکل گیری نوعی ساده انگاری نظری و سهل انگاری پژوهشی در میان اصحاب علوم اجتماعی شده است. بر همین اساس،  موسسه مطالعاتی رخداد تازه با برگزاری سمینارهای تخصصی در خصوص ترجمه متون علوم انسانی سعی در ترجمه ی متون اصلی و کلاسیک علوم اجتماعی ، ترجمه ی تفسیر های مهم از متون اصلی و ترجمه ی پژوهش های مهم، بویژه پژوهش های مربوط به جامعه ایران، خواهد داشت.

هنر و  ادبیات

آثار هنری و ادبی که در یک جامعه تولید می شوند نه بازتابی از جامعه که خود جامعه اند. بنابراین، پرداختن به آثار هنری و ادبی و خوانش انتقادی آن ها نقد خود جامعه است. هر اثر هنری و ادبی به طور همزمان دربرگیرنده ی عقلانیت و عدم عقلانیت است. همین موضوع باعث می شود اثر هنری به راحتی تن به تحلیلی عقلانی ندهد. علوم اجتماعی انتقادی، هنر را همزمان برای خوانش، نقد و فراتر رفتن از قفس واقعیت اجتماعی، مورد توجه قرار می دهد. فارغ از این، موسسه مطالعاتی رخداد تازه، بنا به بر این باور خود که علوم اجتماعی الزاما باید در پیوند با سایر معارف قرار گیرد، سعی در  برقراری ارتباط میان میدان علوم اجتماعی و میدان هنر و ادبیات دارد.


ارسال نظر برای این مطلب

کد امنیتی رفرش
اطلاعات کاربری
  • فراموشی رمز عبور؟
  • آرشیو
    آمار سایت
  • کل مطالب : 1057
  • کل نظرات : 5
  • افراد آنلاین : 1
  • تعداد اعضا : 0
  • آی پی امروز : 25
  • آی پی دیروز : 8
  • بازدید امروز : 459
  • باردید دیروز : 11
  • گوگل امروز : 0
  • گوگل دیروز : 0
  • بازدید هفته : 517
  • بازدید ماه : 677
  • بازدید سال : 2,594
  • بازدید کلی : 17,741